Elke zienswijze/kleur bij geplande organisatieveranderingen heeft eigen valkuilen. Dit zijn omstandigheden of situaties waarin de aanpak niet (meer) effectief is of zelfs contraproductief uitpakt.
- Bij machtgericht-/geeldrukdenken ligt de valkuil bij loose-loose-effecten (machtsstrijd) en bij ‘luchtfietserij’: de doelen en middelen/inspanningen zijn niet met elkaar verbonden.
- Bij systeemgericht-/blauwdrukdenken is de valkuil dat onvoldoende rekening wordt gehouden met irrationele aspecten. Daardoor ontstaat er soms eerder meer weerstand dan committent. De valkuil zit ook bij ongeduld, haast en de ander geen tijd gunnen. Mensen voelen zich vaak niet betrokken bij het resultaat.
- Voor mensgericht-/rooddrukdenken zit de valkuil in een gebrek aan ‘harde’ uitkomsten als gevolg van zachte, indirecte heelmeesters. Een andere valkuil hierbij is een gebrek aan ruimte voor individuele motieven en voor maatwerk. Deze zienswijze miskent ook macht in organisaties, zowel top-down als bottom-up. Het kan ontaarden in alleen maar 'aangenaam bezig zijn’.
- De valkuil bij lerengericht-/groendrukdenken is dat in sommige situaties mensen of niet willen (bij conflict, macht) of niet kunnen leren (ontbreken van vaardigheden). Ook kan hierbij gebrek aan ‘harde’ uitkomsten en soms een gebrek aan actie (en een overmaat aan reflectie!) ontstaan.
- De valkuil van stroomgericht-/witdrukdenken ligt in het ideologiseren. Dit kan zich uiten in het laten gaan van dingen (medewerkers “opzadelen” met zelfsturing). Ook in onvoldoende inzicht in de ‘echte chaos’; de patronen. Het kan ook ontaarden in betekenisloos gezwets.