Om enig inzicht in de organisatiecultuur te krijgen kun je je afvragen welke waarden en normen welke groepen binnen de organisatie belangrijk vinden en hoe dat blijkt uit hun gedrag.
Onder cultuur verstaan we de gemeenschappelijke waarden en normen van een groep mensen en de daaruit voortvloeiende manieren van doen (gedrag). Het lijkt er wel eens op dat cultuur een soort vergaarbak is geworden voor allerlei minder gemakkelijk verklaarbare organisatieverschijnselen. Daarbij komt dat de organisatiecultuur niet op zichzelf staat maar beïnvloed wordt door de cultuur van een bepaalde beroepsgroep (monteurs, schilders, adviseurs), door de mores van de sector of bedrijfstak (banken, verpleging, dienstverlening) en natuurlijk door de cultuur van het land waarin men actief is.
Een aantal diagnosevragen om inzicht te krijgen in de organisatiecultuur:
-
Welke waarden en normen vinden welke groepen binnen de organisatie belangrijk en hoe blijkt dat uit hun gedrag?
-
Past de cultuur bij de gewenste organisatiestrategie en -missie?
-
Welke waarden en normen zijn uit het feitelijke gedrag van mensen af te leiden?
-
Hoe duidelijk is wat absoluut niet kan?
-
Is de organisatie te typeren als overwegend machtsgericht, rolgericht, taakgericht of persoonsgericht?
-
Welke subculturen bestaan er binnen de organisatie?
-
Zijn er voldoende gezamenlijke, de gewenste cultuur verkendende, rituelen?
-
Welke mensen verpersoonlijken (elementen uit) de gewenste cultuur?
-
Worden de mensen die goed presteren, maar die zich niet gedragen volgens de gewenste waarden en normen, toch beloond?