Blogreeks - blog 2 van 2 Duurzame strategie van je organisatie bepalen

Door de materiële thema’s van je organisatie en de samenleving in kaart te brengen wordt jouw organisatie niet alleen toekomstbestendig, maar creëert ze waarde voor alle betrokken stakeholders. Hoe ontwikkel je een duurzame strategie die goed is voor zowel aandeelhouders als onze samenleving die vaak voor de indirecte (negatieve) effecten van de strategie opdraait? In dit blog leg ik uit hoe je de belangen en wensen van je organisatie afstemt op de belangen en wensen van je externe stakeholders.

Toegevoegd door Nico de Meester op 1 juli 2022

In mijn vorige blog legde ik uit waarom je als organisatie waardecreatie op sociaal, milieu én financieel vlak moet nastreven. In dit blog leg ik aan de hand van een model uit wetenschappelijk onderzoek en onze Futuring aanpak uit hoe je vervolgens uitkomt op een strategie die écht impact maakt. Zo ga je als organisatie goed voorbereid de toekomst tegemoet!

Waarom een duurzame strategie?

Een duurzame strategie begint door na te denken over de missie en visie van je organisatie. In deze missie en visie moeten je aspiraties op gebied van financiële waarde, sociale waarde en milieu waarde tenminste impliciet terugkomen, maar het expliciteren van je doelstellingen op deze drie vlakken helpt natuurlijk nog beter. Onderschat niet dat het (her)formuleren van je missie en visie een uitdagende taak is. Het is de ‘waarom’ van je organisatie en geeft je collega’s een reden om naar werk te komen en geeft je omgeving een idee wat jouw social license to operate is.

Hoe ontwikkel je een duurzame strategie?

Zodra je weet wat je nieuwe missie en visie inhoud ga je nadenken over hoe je deze aspiraties gaat bereiken; dit is je strategie. Veel organisaties doen dit op basis van een materialiteitsanalyse die zich uit in een materialiteitsmatrix. In zo’n matrix kijk je naar materiële thema’s die op dit moment belangrijk zijn voor je organisatie en voor de maatschappij. Denk hierbij bijvoorbeeld aan grote thema’s zoals klimaatverandering, diversiteit en digitalisering. Deze materiële thema’s hebben een impact op je organisatie, maar hebben ook een impact op de stakeholders van je organisatie. Door de mate van impact te bepalen voor zowel je interne organisatie als je externe stakeholders kom je uit op een aantal materiële thema’s die de basis vormen voor je nieuwe strategie. In het jaarverslag van DSM staat een goed voorbeeld van een materialiteitsmatrix.

Het nadeel van een materialiteitsmatrix is dat het vaak een momentopname is, of dat er maar een paar jaar vooruit gekeken wordt. Dat is begrijpelijk omdat materiële thema’s zich lastig laten voorspellen. Echter, als je écht impact wilt maken op milieu en sociaal vlak dien je een horizon van tenminste tien jaar te hebben. De huidige vorm van materialiteitsmatrixen schiet daarin dus tekort. Door het creëren van verhaallijnen over de toekomst kan er wél verder worden gekeken. Deze verhaallijnen kunnen op systematische wijze worden gemaakt voor je organisatie door signalen uit het nieuws en andere bronnen te verzamelen met onze Futuring aanpak.

Ik ben hier in de afgelopen tijd veel mee bezig geweest en de charme van deze aanpak is dat systematisch trendonderzoek wordt vertaald naar menselijke begrippen; begrippen en thema’s op financieel, sociaal en milieu vlak waar je écht mee aan de slag kunt. Hiermee creëer je een overzicht van materiële thema’s van de toekomst, zodat jouw organisatie zo optimaal mogelijk waarde kan creëren op alle drie de elementen (financieel, sociaal en milieu) vanuit drie verschillende perspectieven (de manager, de ondernemer en de visionair). Een materialiteitsmatrix 2.0 dus. Hiermee ga je voorbereid een duurzame toekomst tegemoet als organisatie!

Duurzame strategie figuren blog3

Zodra de strategie op basis van de verhaallijnen kan worden geschreven, dien je ook rekening te houden met de structuur en cultuur van je organisatie. Een strategie dat geïntegreerde waarde nastreeft die niet aansluit bij de cultuur van je organisatie is een strategie gedoemd te mislukken. Dit is een onderwerp waar je een eigen blogreeks over kunt schrijven, dus dit zal ik in dit blog niet verder toelichten.

Strategie vertalen naar een duurzaam business model

Zodra je strategie overeenkomt met je cultuur en structuur van je organisatie kun je gaan nadenken over je business model. Wat heb je nodig om je strategie te verwezenlijken? Hier wil je dus nadenken over welk kapitaal je in je business model stopt. Deze kapitalen worden omgezet in je business model en creëren vervolgens een bepaalde waarde voor je organisatie, maar ook voor je stakeholders. De waarde die je hier creëert is pas écht waarde(vol) als het aansluit op de materiële thema’s die je in de vorige stap hebt gedefinieerd. Heb je bijvoorbeeld vastgesteld dat digitalisering voor jou en je stakeholders een materieel thema is, dan functioneert je business model niet goed als zij geen bijdrage leveren aan digitalisering.

Maar wat zijn dan die kapitalen die je in je business model stopt? Dit zijn zes verschillende kapitaalsoorten en zijn eigenlijk subcategorieën van de drie elementen in het Sustainable Finance model (financiële waarde, sociale waarde en milieu waarde). Twee van deze kapitaalsoorten kennen we al langer: financieel kapitaal en geproduceerd kapitaal. Denk bijvoorbeeld aan je debiteuren, eigen vermogen of banksaldo die je op de balans terugvindt als financieel kapitaal. Geproduceerd kapitaal zijn bijvoorbeeld je voorraden, machines en gebouwen. Als je verder kijkt op de balans van de meeste ondernemingen zijn er weinig andere kapitaalsoorten te vinden, terwijl we ook andere kapitaalsoorten gebruiken in ons business model. De zes kapitaalsoorten worden hieronder weergegeven.

Duurzame strategie figuren blog4

Zoals ik eerder schreef moet de output of de waarde die je creëert in je business model aansluiten op de materiële thema’s van jouw organisatie en stakeholders. Hiermee is het cirkeltje dus rond en kom je weer terug bij je materialiteitsmatrix.

Als veel organisaties uiteindelijk veel positieve of negatieve waarde genereren op de zes kapitaalsoorten zullen materiële thema’s gaan verschuiven, omdat deze niet meer relevant zijn. Vaak worden er dan andere thema’s materieel en zal je je strategie moeten aanpassen. Niet lang geleden was bijvoorbeeld toegang tot een betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem een materieel thema. Door inspanningen van bijvoorbeeld energiebedrijven hebben we nu allemaal toegang tot een betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem. Dit heeft weer geleid tot een nieuw materiaal thema: overmatige productie van CO2. Als gevolg hiervan hebben bedrijven hun strategieën moeten aanpassen, zodat zij ook een bijdrage leveren aan een duurzaam energiesysteem.

In sommige gevallen kunnen materiële thema’s dermate veranderen dat je organisatie zelfs haar missie en visie moet aanpassen. Dit betekent dat het implementeren van je duurzame strategie een iteratief proces is. Dat ziet er als volgt uit.

Duurzame strategie figuren blog5

Benieuwd naar wat jouw organisatie kan doen om haar winstgevendheid op financieel, sociaal én milieu gebied te vergroten? Ik praat graag met je verder over de kansen, mogelijkheden én implementatie van een duurzame strategie. Mail of bel me gerust voor een vrijblijvend (telefonisch) gesprek.

Lees ook de vijf tips die je op individueel niveau kan doen om je organisatie duurzamer te maken.

Blog

Neem contact op met

Nico de Meester

Adviseur

Alle mensen

Neem contact op met

Nico de Meester

Adviseur

Alle mensen

Werken aan transities

Maatschappelijke transities

Impact

Opleiden

Wie we zijn

Ontdek

Recente vacatures

Organisatieadviseur Laadinfrastructuur

(Ervaren) Adviseur en Projectmanager Zorghuisvesting

Impact

Onze impact

Onze resultaten bij opdrachtgevers

Werken bij

Maak kennis

Recente vacatures

Organisatieadviseur Laadinfrastructuur

(Ervaren) Adviseur en Projectmanager Zorghuisvesting

Waar wij aan werken

Wie we zijn

Impact op morgen

Recente vacatures

Organisatieadviseur Laadinfrastructuur

(Ervaren) Adviseur en Projectmanager Zorghuisvesting

Blogreeks - blog 2 van 2 Duurzame strategie van je organisatie bepalen

Waarom een duurzame strategie?

Hoe ontwikkel je een duurzame strategie?

Strategie vertalen naar een duurzaam business model

Tekort aan ruimte voor werken en krapte arbeidsmarkt dwingt Utrecht tot scherpe keuzes

Duurzame strategie van je organisatie bepalen

Vergroot je maatschappelijke impact en maak winst!

Bekijk alle inzichten

Neem contact op met

Nico de Meester

Neem contact op met

Nico de Meester